Nida Sinnokrot
Exquisite Rotation

Filmmaker en installatiekunstenaar Nida Sinnokrot (1971, VS) presenteert een reeks sculpturale en filmische installaties in een voor de rest volledig verduisterde KIOSK. Stuk voor stuk vertellen ze iets over de geschiedenis, de beeldvorming of het politieke potentieel van technologie.

De foto- en filmapparatuur die we hier in werking zien treden, werd eerst zorgvuldig gedissecteerd en ge(de)monteerd. Door hun verschijning als het ware heruit te vinden, breekt Sinnokrot tegelijkertijd de machinerie open die eigen is aan massamedia als foto en film en ontstaat er een nieuwe verbeeldingsruimte. De lineaire tijd, het vaste perspectief of andere kijkcodes die we associëren met een traditionele filmmontage, projectiescherm of lens worden ontregeld. Verschillende betekenislagen vloeien samen tot één krachtig, abstract beeld of poëtische ervaring.

Onder de noemer Exquisite Rotation vormen de werken een op elkaar inspelende beweging van beeld, licht en geluid. De toeschouwer is een onmisbaar onderdeel van dit raderwerk: hij triggert op zijn beurt het verschijnen of verdwijnen van beeld. Op deze manier toont Exquisite Rotation ons in eerste instantie de mechaniek achter het totstandkomen van een beeld.

In de centrale installatie When Her Eyes Lifted (1998/1999) in de koepelruimte lopen de filmbeelden horizontaal in plaats van verticaal en wordt de afspeelsnelheid bepaald door de interactie met het publiek. Bij elke beweging registreert de film krassen, waardoor er een
proces van onomkeerbaar verval aan de gang is. Deze ‘horizontale cinema’ werd bedacht vanuit Sinnokrots verlangen om de materiële realiteit van geweld en de mediatie, manipulatie en verspreiding ervan via technologie aan te kaarten: “Dit geweld wordt weerspiegeld in de machine zelf, en de relatie tussen trauma en waarneming krijgt vorm in de botsing tussen technologieën en systemen. Het is cinema en oorlog. Het is de ervaring van verdreven en ontheemde volkeren.”

Het werk confronteert ons met een versplinterde realiteit, één die waarschijnlijk beter strookt met onze reële tijds- en ruimtebeleving dan een lineair, causaal verhaal. Cinema reproduceert niet enkel de realiteit, maar creëert ook betekenis en verspreidt deze aan een onevenaarbare snelheid. Tegenover dit dominante, eenzijdige narratief positioneert Sinnokrot een veelheid aan kritische, alternatieve vertelvormen. Vertellend over ontheemding en de relatie tussen technologie en kolonialisme, drukt Sinnokrots camera ook zijn eigen hybride identiteit uit. Hij woont en werkt in Jeruzalem, maar groeide als kind van Palestijnse ouders op in Algerije om daarna als tiener naar de VS te verhuizen.

Vanuit de koepelruimte kijken we terug naar de andere installaties, of de suggesties ervan. Net zoals de meeste andere werken verwijst Crack (2008) reeds in zijn titel naar de essentie van het werk: er wordt een landschap gecreërd met niets meer dan een gebroken lens, een diaprojector en licht. Untitled Shutter (1999) bestaat slechts in de toenadering ervan. Silver Screen / Golden Dome (2018) is een snede in een projectiescherm, een zonsondergang bijvoorbeeld, maar vanuit de lens bekeken, verbeeldt ze de gouden Rotskoepel moskee in Jeruzalem. In de zijruimte ligt het vergulde manuscript Exquisite Rotation (2015/2016) open op een lezenaar. Spreekmicro’s, ventilatoren en een spot brengen het verder onbeschreven boek tot leven. We zien, horen en voelen de wind door het papier bladeren, soms vluchtig, dan weer traag, als een verhaal dat zichzelf gaandeweg invult.

zaaltekst / persbericht / poster / © images: Tom Callemin