Jan Kempenaers
In Search of the Picturesque
14.04.12 – 10.06.12
Als onderdeel van zijn doctoraat in de kunsten, brengt Jan Kempenaers met de tentoonstelling In Search of the Picturesque een overzicht van zijn fotografisch werk van de laatste jaren. Het representeert een beeldend onderzoek naar de 18e-eeuwse notie van het pittoreske in het hedendaagse landschapsbeeld en de actuele relevantie ervan. Zijn onderzoek vertrekt van de pittoreske vormcriteria die de Engelse schilder William Gilpin (1724–1804) formuleerde in het hier tentoongestelde boek van 1789. Als grondlegger van het pittoreske was de schilder van mening dat als deze criteria opgevolgd werden de ideale ‘landschapsafbeelding’ zich zou aandienen. Later ging men Gilpin’s regels beschouwen als de basisprincipes van het pittoreske en werd deze als academische vorm naar tal van andere media uitgebreid.
De specifieke pittoreske stemming die Kempenaers in zijn fotowerk evoceert, manifesteert zich sterk in zijn recente ruïnebeelden en natuurlandschappen zoals ruwe rotsformaties en dichte bossen. Ze spelen meer bepaald in op onze beeldvorming van het 19e-eeuwse ideale, romantische landschap. In een meer verhulde vorm vinden we ook in zijn vroeger werk de kenmerken van het pittoreske terug: deze fotoreeksen verbeelden bijvoorbeeld massieve en abstracte, Joegoslavische monumenten te midden van een verlaten natuurlandschap of opnames van stedelijke landschappen.
De beelden werden niet volgens een strikt thematische opdeling opgehangen, waardoor precies de vormelijke samenhang en het onderlinge refereren naar pittoreske kenmerken op de voorgrond treden. Of de foto’s nu een ‘ongerepte’ wildernis, een politiek beladen monument als moderne variant op de ‘romantische’ ruïne of een urbane typologie omkaderen, Kempenaers hanteert een herkenbare beeldtaal om een specifieke hedendaagse realiteit weer te geven. Eerder dan een nostalgisch documenteren van een sociale en historische context brengt Kempenaers hier een expressieve en actuele visie op het pittoreske in beeld.
